• Data: 2025-05-11 • Autor: Adam Nowak
Córka jest właścicielem nieruchomości – dom szeregowy i działka. Chciałaby użyczyć ten dom nam rodzicom, abyśmy mogli go wynajmować odpłatnie osobom trzecim. W ten sposób chce nas wspomagać finansowo aż do naszej śmierci. Przy czym nie chce tracić prawa własności. Czy takie rozwiązanie jest możliwe?
Zgodnie z art. 710 Kodeksu cywilnego (K.c.) – Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Umowa użyczenia, motywowana jest najczęściej bezinteresownością i chęcią przyjścia z pomocą osobom bliskim i jej celem jest przysporzenie przez użyczającego korzyści biorącemu, który bezpłatnie może korzystać z rzeczy użyczającego. Nie jest to umowa wzajemna, gdyż świadczeniu użyczającego nie odpowiada świadczenie biorącego, który nie jest on zobowiązany do żadnych świadczeń. Jest to umowa jednostronnie zobowiązująca, w której biorący korzysta z rzeczy cudzej w sposób określony przez użyczającego.
Umowa użyczenia może zostać zawarta w dowolny sposób, w konsekwencji w tym przypadku wystarczająca będzie zwykła umowa pisemna. Z uwagi na fakt, iż nie dochodzi do przeniesienia prawa własności nieruchomości, nie jest tu wymagane zachowanie formy aktu notarialnego.
Cechami charakterystycznymi użyczenia, odróżniającymi je od zbliżonego typologicznie najmu są ujęta w opisie ustawowym nieodpłatność oraz motyw bezinteresowności, dlatego wyłącznym obowiązkiem użyczającego pozostaje znoszenie używania rzeczy przez biorącego oraz powstrzymywanie się od jakichkolwiek czynności unicestwiających lub tylko ograniczających jego – wynikające z umowy – uprawnienie. Biorący rzecz do używania generalnie powinien używać jej w sposób odpowiadający jej właściwościom lub przeznaczeniu oraz ponosić wobec użyczającego odpowiedzialność za jej uszkodzenie lub pogorszenie, jeśli wynika ono w szczególności z używania rzeczy w sposób sprzeczny z jej właściwościami lub przeznaczeniem. Inaczej mówiąc, biorący do używania, podobnie jak najemca, ma obowiązek wydać rzecz w stanie niepogorszonym (wyrok SA w Gdańsku z dnia 08.10.2019 V ACa 600/18).
Dalej wskażmy, że zgodnie z art. 712 K.c.: § 1. Jeżeli umowa nie określa sposobu używania rzeczy, biorący może rzeczy używać w sposób odpowiadający jej właściwościom i przeznaczeniu. § 2. Bez zgody użyczającego biorący nie może oddać rzeczy użyczonej osobie trzeciej do używania. W konsekwencji użyczający może udzielić zgody na oddanie rzeczy osobie trzeciej. Zgoda może być również wyrażona następczo. Ustawa nie przewiduje formy zgody, co pozwala na przyjęcie stanowiska, że może być ona dowolna. W rezultacie zgoda może zostać wyrażona w pisemnej umowie użyczenia.
W kwestii umowy najmu wskażmy, że zgodnie z art. 659 K.c. – przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Umowa najmu nieruchomości lub pomieszczenia na czas dłuższy niż rok powinna być zawarta na piśmie. W razie niezachowania tej formy poczytuje się umowę za zawartą na czas nieoznaczony (art. 600 K.c.).
Wynajmujący nie musi być właścicielem nieruchomości. Może to być też osoba korzystająca z nieruchomości na podstawie innego tytułu prawnego np. użyczenia (wyrok SN z dnia 08.06.1999r., II CKN 701/98).
Reasumując, córka jako właściciel nieruchomości może oddać nieruchomość w użyczenie. Taka umowa może być zawarta na czas nieokreślony. Ponadto w umowie córka może wyrazić zgodę na używanie nieruchomości przez osoby trzecie, a zatem mogą Państwo zawierać umowę najmu dotyczącą użyczonej nieruchomości.
Wsparcie finansowe na emeryturze
Pan Jan i Pani Maria są na emeryturze. Ich córka Anna posiada dom szeregowy, którego obecnie nie wykorzystuje. Anna zawarła z rodzicami umowę użyczenia, w której wyraziła zgodę na wynajmowanie domu osobom trzecim. Dzięki temu rodzice wynajmują nieruchomość za ustalony czynsz, co znacząco poprawia ich budżet emerytalny. Umowa pozwala Annie zachować prawo własności nieruchomości, a jednocześnie wspiera finansowo rodziców.
Pomoc w trudnej sytuacji życiowej
Pani Monika straciła pracę, a jej mąż Andrzej zmagał się z problemami zdrowotnymi. Ich córka Julia, właścicielka mieszkania w centrum miasta, zdecydowała się pomóc rodzicom. Zawarła z nimi umowę użyczenia mieszkania, w której zaznaczyła, że mogą je wynajmować. Dzięki temu Monika i Andrzej zaczęli zarabiać na wynajmie, co pozwoliło im pokryć koszty leczenia i codziennych wydatków.
Wsparcie w budowie niezależności finansowej
Pan Robert chciał przejść na wcześniejszą emeryturę, ale obawiał się, że nie będzie miał wystarczających środków na życie. Jego córka Karolina, właścicielka domu na przedmieściach, postanowiła pomóc. Oddała dom w użyczenie na czas nieokreślony, a w umowie wyraziła zgodę na wynajem. Robert wynajmuje nieruchomość rodzinom i uzyskuje stabilne, miesięczne dochody. Karolina pozostaje właścicielką domu, a Robert cieszy się spokojną emeryturą.
użyczenie nieruchomości przez córkę na rzecz rodziców, z możliwością wynajmu osobom trzecim, jest rozwiązaniem, które może skutecznie wspierać finansowo bliskich, bez konieczności przenoszenia prawa własności. Warunkiem powodzenia takiej formy pomocy jest odpowiednio sporządzona umowa użyczenia, uwzględniająca zgodę na wynajem, co zapewnia zgodność z przepisami prawa i ochronę interesów obu stron. To przykład elastycznego i praktycznego podejścia do wsparcia rodzinnego.
Potrzebujesz profesjonalnej porady prawnej lub pomocy w sporządzeniu umowy użyczenia? Nasz zespół specjalistów oferuje kompleksowe wsparcie online w zakresie prawa cywilnego, w tym przygotowanie dokumentów dostosowanych do Twojej sytuacji. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
2. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika